Het Stadhuiscarillon van Maastricht
Geplaatst: 11-03-2012 10:14
door marjo le comte op za mei 22, 2010 21:03
stadscarillon
Geschiedenis stadscarillon
Bronzen radio's
Houten noodtoren
De klokken
Restauratie
Het automatisch spel
Technische gegevens
Een carillon, ook beiaard of klokkenspel genoemd, is het grootste en zwaarste muziekinstrument ter wereld. Het bestaat uit een aantal (meestal 49) bronzen klokken.
De klepels van deze klokken zijn elk door een stalen draad verbonden aan een toets op een klavier. Dit klavier is vergelijkbaar met een orgel: het heeft toetsen die met de handen worden bespeeld en pedalen die met de voeten worden bespeeld.
Vanwege het zware gewicht van de metalen klepels is het niet mogelijk de toetsen met de vingers in te duwen. Ze worden daarom met de vuisten naar beneden geduwd. Natuurlijk zijn daarvoor grotere en meer robuuste toetsen nodig. De witte en zwarte toetsen zoals bij piano of orgel zijn dan ook vervangen door houten stokken.Geschiedenis
stadscarillon
Een klok klinkt nooit zomaar. In de Middeleeuwen leefden de mensen in houten huizen, dicht tegen elkaar in een kleine ommuurde stad. Aan de ene kant vanwege de veiligheid: de stadsmuren bieden immers beschutting tegen aanvallen van buitenaf. Deze veiligheid bracht echter tevens een levensgevaarlijke situatie met zich mee; als er één huis in brand raakte, stond binnen de kortste keren de hele stad in lichterlaaie. Als er tegenwoordig een ramp is, loeien de sirenes en wordt de bevolking via radio en tv op de hoogte gehouden van de situatie. In de Middeleeuwen hadden klokken deze functie. Zij hingen immers, voor iedereen hoorbaar, hoog in de toren midden in de stad. Op deze toren stonden wachters die elk onheil zagen aankomen en via klokslagen de bevolking op de hoogte brachten. Elke klok had haar eigen functie. Als de brandklok luidde, dan moesten alle mannen zich naar de centrale waterpoel begeven om bluswater te halen.
Kwam er een vijandig leger aan, dan werd de poortklok geluid. Alle boeren uit de velden rondom de stad haastten zich dan binnen de muren, waarna de poorten werden gesloten. Ook voor meer alledaagse situaties werden klokken gebruikt. Als uurslag bijvoorbeeld, of om aan te geven wanneer de handel kon beginnen of moest worden stopgezet. De schandklok werd geluid als er een misdadiger werd terechtgesteld. Wanneer de gemeenteraad een nieuw besluit had genomen, werd de zware 'Banklok' geluid: een soort bezegeling van het besluit ten overstaan van het gehele volk. De Middeleeuwse stedeling herkende elke klok en kende haar betekenis. Klokken regelden hun leven en boden bescherming en veiligheid.
stadscarillon
Geschiedenis stadscarillon
Bronzen radio's
Houten noodtoren
De klokken
Restauratie
Het automatisch spel
Technische gegevens
Een carillon, ook beiaard of klokkenspel genoemd, is het grootste en zwaarste muziekinstrument ter wereld. Het bestaat uit een aantal (meestal 49) bronzen klokken.
De klepels van deze klokken zijn elk door een stalen draad verbonden aan een toets op een klavier. Dit klavier is vergelijkbaar met een orgel: het heeft toetsen die met de handen worden bespeeld en pedalen die met de voeten worden bespeeld.
Vanwege het zware gewicht van de metalen klepels is het niet mogelijk de toetsen met de vingers in te duwen. Ze worden daarom met de vuisten naar beneden geduwd. Natuurlijk zijn daarvoor grotere en meer robuuste toetsen nodig. De witte en zwarte toetsen zoals bij piano of orgel zijn dan ook vervangen door houten stokken.Geschiedenis
stadscarillon
Een klok klinkt nooit zomaar. In de Middeleeuwen leefden de mensen in houten huizen, dicht tegen elkaar in een kleine ommuurde stad. Aan de ene kant vanwege de veiligheid: de stadsmuren bieden immers beschutting tegen aanvallen van buitenaf. Deze veiligheid bracht echter tevens een levensgevaarlijke situatie met zich mee; als er één huis in brand raakte, stond binnen de kortste keren de hele stad in lichterlaaie. Als er tegenwoordig een ramp is, loeien de sirenes en wordt de bevolking via radio en tv op de hoogte gehouden van de situatie. In de Middeleeuwen hadden klokken deze functie. Zij hingen immers, voor iedereen hoorbaar, hoog in de toren midden in de stad. Op deze toren stonden wachters die elk onheil zagen aankomen en via klokslagen de bevolking op de hoogte brachten. Elke klok had haar eigen functie. Als de brandklok luidde, dan moesten alle mannen zich naar de centrale waterpoel begeven om bluswater te halen.
Kwam er een vijandig leger aan, dan werd de poortklok geluid. Alle boeren uit de velden rondom de stad haastten zich dan binnen de muren, waarna de poorten werden gesloten. Ook voor meer alledaagse situaties werden klokken gebruikt. Als uurslag bijvoorbeeld, of om aan te geven wanneer de handel kon beginnen of moest worden stopgezet. De schandklok werd geluid als er een misdadiger werd terechtgesteld. Wanneer de gemeenteraad een nieuw besluit had genomen, werd de zware 'Banklok' geluid: een soort bezegeling van het besluit ten overstaan van het gehele volk. De Middeleeuwse stedeling herkende elke klok en kende haar betekenis. Klokken regelden hun leven en boden bescherming en veiligheid.